Ünlü matematikçi John H. Conway (FRS) Kovid-19 hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti

Matematiğin çeşitli alanlarına önemli katkıları ile tanınan İngiliz matematikçi John Horton Conway (FRS), Kovid-19 hastalığı nedeniyle 82 yaşında dün hayatını kaybetti.

[BAA - Matematik / Kazım İlhan İkeda]

Matematiğin gruplar kuramı, ayrık matematik, kombinatorik ve topoloji alanlarına yapmış olduğu muazzam katkıları ile tanınan, tartışmasız olarak günümüzün en önemli ve orijinal matematikçilerinden birisi olarak kabul edilen, Princeton Üniversitesi Matematik Bölümü John von Neumann Uygulamalı ve Hesaplamalı Matematik Profesörü unvanı sahibi John Horton Conway (FRS), Kovid-19 hastalığı nedeniyle 82 yaşında dün hayatını kaybetti.

J. H. Conway'in matematiğe katkılarını kısaca bahsetmenin imkânı yok... Matematiğin en kapsamlı ve teknik çalışmalarından birisi olarak kabul edilen Sonlu Grupların Atlası kitabının yazarlarından biridir. Bu çalışma, sonlu basit grupların sınıflandırma probleminde kullanılan ana kaynak olmuştur. Hala tam olarak anlaşılamayan Canavar Grubu'nun temsilleri ile ilgili Ayışığı Sanısı’nı ortaya atmıştır. Ayrıca gerçeküstü (=sürreel) sayı sistemini inşa etmiştir. Adıyla anılan, günümüzde Floer homoloji hesaplamalarında kullanılan, düğüm teorisi ile ilgili Alexander polinomun benzeri çok kullanışlı bir polinomu inşa etmiştir, Conway polinomu olarak anılmaktadır. Bu saydıklarımız J. H. Conway'ın matematiğe katkılarının sadece çok küçük bir kısmıdır.

Ayrıca Hayat Oyunu olarak bilinen kökleri 1940’larda atılan hücresel otomatın iki boyutlu halini düşünmüştür. Hayat Oyunu bir basit popülasyonun simülasyonuna benzetilebilecek, iki boyutlu bir ortamda, bir sonraki ayrıklı anda hayatta kalma, üreme ve ölme durumlarının bir önceki durumdaki komşuluk ilişkilerine göre belirlendiği bir deneydir. Basit kurallar ve basit bir başlangıç durumundan popülasyonun öngörülemeyen örüntülere doğru değişmesi Hayat Oyunu’nu ilginç kılan özelliğidir. Bu oyun, nüfusu değişimi, sosyal Darwinizm, vb. sosyal, ideolojik açılımları nedeniyle matematik ve bilgisayar bilimleri dünyası dışında da çok ilgi görmüştür.

Öğretmen olarak da çok sevilen J. H. Conway, günümüzün önde gelen, aktif olarak araştırmalar yapan pek çok genç matematikçi de yetiştirmiştir. Örneğin Fields madalyası sahibi, halen Kaliforniya Üniversitesi-Berkeley'de matematikçi olarak çalışan Richard Borcherds Conway'in öğrencilerinden birisidir.

Beklemediğimiz bir şekilde ve zamanda aramızdan ayrılan J. H. Conway'i sonsuzluğa uğurluyoruz...