200. doğum gününde Engels belgeseli


Erhan Nalçacı
28.11.2020
soL Portal



Uzun bir süredir burjuvazinin karakterini sadece gericilik ve asalaklık değil, aynı zamanda çok kindar olması belirler. Kendine en çok zarar verenleri asla affetmez, onları gözden düşürmek, tarihte oynadıkları rolleri aşağılamak, kuramsal katkılarını sulandırmak için ellerinden geleni yaparlar.

Engels burjuvazinin karalanacaklar listesinde ilk üçteki yerini yüz yıldan fazladır koruyor.

Marx ve Engels, bir kez bir araya geldikten sonra birbirini tamamlayan tek bir gövde, tek bir dev gibiydiler.

Burjuva devrimlerine eşlik ederek doğan işçi sınıfı siyaseti ve programının burjuvaziden bağımsızlaşmasında bu tekleşen gövdenin olağanüstü bir katkısı oldu.

Zaten en büyük suçları da buydu!

Burjuvazinin mezar kazıcısını örgütsel ve entelektüel olarak donatmak.

Marx diyalektik materyalizmi yöntem olarak eserlerine içkin olarak kullanırken, Engels işçi sınıfının eylem kılavuzu olarak yöntem üzerine yazdı. Doğa ve toplumsal hareketin en genel yasa ve kategorilerini o günün bilimsel verilerine dayanarak genellemeye çalıştı.

Felsefenin egemen sınıfın elinden alınarak bağımsızlaştırılmasında ve emekçi sınıflar için dünyayı kavramak ve dönüştürmek üzere bir disiplin haline getirilmesinde Engels’in çok önemli bir rolü oldu. Bu şekilde Marksizm çok daha kolay kavranılabilir bir öğreti haline geldi.

Bu da büyük suçtu!

Rockefeller, Gates’ler, Krupslar, Sabancılar, Koçlar doğrudan Engels ile uğraşmadılar tabi ki. Bu iş köpekbalığının ağzının etrafında gezinen ve artıklarıyla beslenen balık sürülerine kaldı.

Akademisyenler, köşe yazarları, felsefeciler, yazarlar…

Liberaller denilen bu sürü, çoktan tarihsel ömrünü doldurmuş bir sınıf olan burjuvaziye, dünya yıkılsa ve devrimler birbirini izlese de illaki bir yaşam öpücüğü kondurmak için çabalar. Bin türlü mazeretle örtmeye çalıştıkları tek belgileri vardır aslında: Burjuvazisiz bir dünya olamaz!

Ama içlerinde en tehlikelileri bir süre bizim aramızda olanlardan çıktı, sonuçta Engels’i daha çok bilenler onlardı.

Özellikle yenilgilerden sonra umutsuzluğa kapılanlar ve sermayeye sığınanlar.

Oysa sınıf mücadelesinde yenilgi ve geri çekilişler sonraki zaferlerin vitamini rolünü görür. Ancak her geri çekiliş sonrası, hatayı Marksizme yükleyenler çıktı ve en çok bunlar Engels ile uğraştılar. Adeta bir meslek haline getirdiler bu işi.

Bilim ve Aydınlanma Akademisi 2019 Yaz Okulu’nu bu konuya adamıştı. Özelikle doğa ve toplum bilimlerinin bütünleştirilmesinde Engels’in rolünü anlamak ve Engels’i liberal sürüye karşı savunmak için dört gün süren yoğun bir uğraş oldu.

Bütün eserlerini ve yaşamındaki bütün mücadeleleri ele almadık. Özellikle Doğanın Diyalektiği ve Anti-Dühring’teki bilimde diyalektik ile ilgili kısımları çözümlemeye çalıştık. Ayrıca İngiltere’de Emekçi Sınıfların Durumu, Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni ve Konut Sorunu kitaplarını ele aldık.

Engels’in eserlerini incelerken bir yüceltme veya yazdıklarını aşılamayacak metinler olarak görme peşinde değildik. Aksine, Marksizm’in işçi sınıfının tarihsel rolünü oynaması için nasıl geliştirilebileceğine odaklandık.

Buna rağmen Yaz Okulu’nda şaşırtıcı yanlar ortaya çıktı. Örneğin, Hasan Karabıyık hocanın, Doğanın Diyalektiği’nde fizikle ilgili kısımların bugün modern fiziğin öncül fikirlerini ortaya koyduğunu söylemesi çok önemliydi.

Tabi ya, diyalektik materyalizmi kavramış bir kişi için maddenin parçalanamayacak bir alt birimi olabilir mi? Veya henüz bulunmamış bu parçalar arasındaki harekette çelişkisizlik düşünülebilir mi?

Yaz Okulu bildirilerinin önemli bir kısmı Madde, Diyalektik ve Toplum’un ikinci cildinin 4. sayısında yayınlandı.

Sonrasında Engels’in 200. doğum günü için, ona saldıran bütün sürüye inat bir belgesel yapma fikri doğdu. Yeterli animasyoncumuz, çizerimiz, profesyonel belgeselcimiz yoktu, biz de Yaz Okulu’ndaki tartışma ve fikirleri anlatıp kayıt altına aldık, bir kurgu dahilinde bir araya getirdik ve sevgili Engels’in doğum gününe yetiştirdik. Bir saate yaklaşan bu anlatının başında ve sonunda duyacağınız özgün bir müziği dahi oldu.

Bugün (28 Kasım 2020) saat 11.00’de “Engels ve Bilimde Diyalektik” belgeselinin ilk gösterimi soL Tv’de izlenebilir.
Nice doğum günlerine koca Engels.