1 Aralık Dünya AIDS gününde Küba’nın AIDS ile mücadelede gösterdiği başarıyı selamlıyoruz
Dünya Sağlık Örgütü 1988 yılında 1 Aralık’ı Dünya AIDS günü olarak kabul etti.
AIDS (kazanılmış immün yetmezlik sendromu) hastalığına bir virüs (HIV; insan immünyetmezlik virüsü) neden olur. Bu virüs insan bağışıklık sisteminin tüm temel işlevlerini bozar ve sonuç olarak kişi tüm bakterilere, virüslere karşı savunmasız kalır. AIDS bu nedenle yüksek ölüm oranlarıyla seyreden bir hastalıktır. Son yıllarda geliştirilen yeni ilaçlar bu hastalıkla mücadelede önemli kazanımlar sağlamış olsa da sorun dünya çapında halen önemlidir.
2018 yılı sonu itibariyle HIV ile enfekte birey sayısı 37,9 milyon, aynı yıl içinde HIV ile yeni enfekte olmuş birey sayısı 1,7 milyon ve HIV’le ilişkili nedenlere bağlı olarak ölenlerin sayısı 770 bindir.
Kimi ülkelerde tanı koyma olanaklarının sınırlı olması, kimi ülkelerde tedavi için kullanılan ilaçların paralı olması, kimi ülkelerde gebelikte annenin çocuğa enfeksiyonu bulaştırmasını engelleyecek gerekli önlemlerin alınmaması, vb. nedenlerle hastalık halen önemli bir halk sağlığı sorunudur.
AIDS aslında kontrol altına alınabilir bir enfeksiyon hastalığıdır, ancak kapitalist sistemin yarattığı sosyoekonomik sorunlar ve eşitsizlikler nedeniyle yaygınlığını sürdürmektedir.
Küba sağlıkla ilgili başka konularda olduğu gibi AIDS’de de önemli başarılara imza atmış ve bu konuda dünyanın örnek alması gereken tek ülkedir.
Bugün Küba’da HIV (+)’lik sıklığı diğer Latin Amerika ülkelerinden 17 kat daha azdır. Küba AIDS tedavisinde kullanılan antiviral ilaçların hemen hepsini kendisi üretmektedir. Bütün tanı ve tedavi olanakları parasız olarak devlet tarafından sağlanmaktadır, Küba’da AIDS sanatoryumlarıyla birinci basamak sağlık kurumları arasında sıkı bir işbirliği vardır ve AIDS ile mücadele birinci basamaktan başlar.
Dünyada AIDS’in en önemli bulaşma yollarından birisi enfeksiyonun gebelik döneminde anneden bebeğe geçişidir. Bu nedenle Küba’da bütün gebelere gebeliğin ilk üç ayı içinde HIV testi yapılır. HIV pozitif çıkan gebeler tedaviye alınır. Uygulanan antiviral tedavi anneden bebeğine virüs geçiş oranını %45’den %1’e indirmektedir. Doğum da sezaryenle gerçekleştirilir.
Küba bu toplumcu tıp uygulamaları sayesinde 2015 yılında anneden bebeğe HIV ve Sifilis geçişini engelleyen ilk ülke oldu ve DSÖ tarafından 30 Ocak 2015 tarihinde bu başarısı belgelendi.
Küba’nın AIDS konusundaki başarısı, sağlık hizmetlerinin parasız ve ihtiyacı karşılayacak şekilde devlet tarafından bütün vatandaşlara ulaştırılmasıyla ilişkilidir.
Sağlık hizmetlerinin parasız sunulması ise ancak sosyalizmin başarabileceği bir iştir.
Parasız sağlık hizmeti ve sosyalizm bütün dünya halklarının en temel hakkıdır.
Bilim ve Aydınlanma Akademisi
Toplum Sağlığını Geliştirme ve Koruma Bilim Alanı