Büyüyen Porsiyonlar Çocukları Ayartıyor

Yeni bir araştırmanın sonuçları, yemek ve atıştırmalıkların büyük porsiyonlar halinde sunulmasının, genel kanının aksine, çocukların da daha fazla tüketmesine neden olduğunu ortaya koydu.

[BAA – Toplum Sağlığını Koruma ve Geliştirme Bilim Dalı]

Gıda şirketlerinin daha fazla ürün satmak için kullandıkları yöntemlerden biri de porsiyonları büyütmek. Restoran zincirlerinin sunduğu büyük porsiyonlu menülerin tüketimi arttırdığı biliniyor. Çocuklar ise gıda sektörü için önemli bir hedef kitle. Atıştırmalıklardan fast-food yiyeceklere kadar birçok ürün özellikle çocuklara pazarlanıyor.

Yetişkin bireylerin, kendilerine büyük porsiyonlar sunulduğunda daha fazla tüketme eğiliminde olması “porsiyon büyüklüğü etkisi” olarak adlandırılıyor. Üç ila beş yaş arasındaki çocukların benzer bir eğilim gösterip göstermediğini araştıran Pennsylvania Eyalet Üniversitesi araştırmacıları, günlük yemekler ya da atıştırmalıklar daha büyük porsiyonlar halinde sunulduğu zaman çocukların da hem ağırlık hem de kalori bazında daha fazla gıda tükettiğini gözlemledi.

ÇOCUKLARDA AYNI ETKİYİ GÖSTERMEYECEĞİ DÜŞÜNÜLÜYORDU

Araştırma ekibinden Alissa Smethers, kendilerine büyük porsiyonlar halinde gıda maddesi sunulan yetişkin bireylerin zamanla daha fazla tüketme eğilimine girdiğini daha önceden bildiğimizi belirtti. Smethers, buna karşılık bazı araştırmacıların, küçük çocukların “öz düzenleme” eğilimleri sayesinde ne kadar kaloriye ihtiyaç duyduklarını bileceğini ve kendilerine sunulan büyük porsiyonları reddetme eğiliminde olacağını düşündüğünü ifade etti.

TÜKETİM MİKTARI YÜZDE 16 ORANINDA ARTTI

Araştırma kapsamında, üniversite kampüsünde bulunan çocuk bakım merkezlerinden yardım alınarak üç ila beş yaş arasındaki 46 çocuğun tüketim alışkanlıkları beş gün boyunca gözlemlendi. İlk beş günlük periyotta, çocuklara sunulan yemek ve atıştırmalık miktarları Çocuk ve Yetişkinlere Yönelik Beslenme Programı gerekliliklerine göre belirlenirken ikinci beş günlük periyotta ise bu miktarlar yüzde 50 oranında artırıldı. Büyük porsiyonlar belirlenirken çocukların günlük hayatta karşılaşabilecekleri miktarlar seçilmesine özen gösterildi (örneğin 4 tavuk parçası yerine, 6 tavuk parçası sunuluyor).

Araştırma sonuçları, yemek ve atıştırmalıkların büyük porsiyonlarda sunulmasının çocukların yüzde 16 oranında daha fazla gıda maddesi tüketmesine ve yüzde 18 oranında daha fazla kalori almasına neden olduğunu ortaya koydu.

OBEZ ÇOCUKLARDA ETKİ DAHA GÜÇLÜ GÖZLEMLENDİ

Araştırmacılara göre porsiyon büyüklüğü etkisi genel anlamda tüm çocuklar üzerinde gözlemlenirken bazılarında bu etki daha güçlü oldu. Yani, yaşlarına göre daha yüksek Vücut Kitle Endeksi (BMI) yüzdeliği olan çocuklar ile obez çocuklarda, porsiyon büyüklüğü etkisinin daha güçlü olduğunu da ortaya koydu.

Araştırmanın sonuçları; bir pazarlama stratejisi olarak uygulanan büyük porsiyonların günümüzde artma eğiliminde olan çocukluk çağı obezitesinin nedenleri arasında sayılabileceğine işaret ediyor. Ayrıca yol açtığı gıda israfı da toplum sağlığını etkileyen bir diğer faktör olarak değerlendirilebilir. Haz duygusu yemek alımı gibi çeşitli tüketim nesnelerine indirgenen toplum alışkanlıkları nedeniyle insanlığın kolektif gelişimine de ket vurulduğunu düşünebiliriz.

Kaynak:

Penn State. "Bigger portions lead to preschoolers eating more over time." ScienceDaily. ScienceDaily, 12 April 2019. www.sciencedaily.com/releases/2019/04/190412110333.htm

Alissa D Smethers, Liane S Roe, Christine E Sanchez, Faris M Zuraikat, Kathleen L Keller, Samantha M R Kling, Barbara J Rolls. Portion size has sustained effects over 5 days in preschool children: a randomized trial. The American Journal of Clinical Nutrition, 2019; DOI: 10.1093/ajcn/nqy383